مقالات علمی
ماساژ کودک
تیر
فواید ماساژ کودک
بررسی اجمالی:
یکی از وظایف والدین، محافظت از کودکانشان در برابر انواع بیماری می باشد که این امر با انجام تکنیک های ماساژ برای کودک می تواند به بهترین شکل ممکن انجام شود.
ماساژ کودک به تقویت سیستم ایمنی بدن کودک کمک کرده و به نوعی پیشگیری از بیماری است.
ماساژ برای همه کودکان در سنین مختلف اثر بخش است. ماساژ با توجه به سن کودک و تشخیص ماسور می تواند در بازه های زمانی مختلف انجام شود. هنگامی که جنین در شکم مادر است تا زمان تولد، نوزادی، کودکی و حتی در سنین نوجوانی میتوان از فواید ماساژ درمانی بهره برد. زنان باردار با انجام تکنیک های ماساژ خاصی می توانند از خشکی ها وکمر دردهای به وجود آمده بر اثر بارداری رهایی یابند.
ماساژ زنان باردار می بایست با رعایت نکات اصولی و با احتیاط انجام شود چرا که این شرایط برای آنان از حساسیت خاصی برخوردار است و برای انجام ماساژ زنان باردار، باید این مسئله حتما زیر نظر متخصص و یا درمانگر با تجربه صورت گیرد.
یکی از مهم ترین اصول در ماساژ کودک این است که مادر و یا فردی که ماساژ را انجام می دهد از این کار رضایت کامل داشته و به این موضوع ایمان داشته باشد که ماساژ نه تنها جلوه مخربی نداشته بلکه تاثیرات مثبتی را نیز به دنبال دارد.
فواید ماساژ کودک
علاوه بر زنان باردار، ماساژ برای کودکان هم از اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار است. ماساژ کودک هم باید توسط افراد مجرب که دوره های ماساژ کودک را گذرانده اند و تجربه ی بالایی در این زمینه دارند، انجام شود تا از بروز آسیب های احتمالی جلوگیری به عمل آید.
فواید بسیار موثر در ماساژ کودک این است که این کار به عملکرد بهتر سیستم گردش خون، دستگاه گوارش، دستگاه تنفسی و کلیه سیستم ها و ارگان های داخلی بدن کودک کمک می کند.
ماساژ کودک می بایست هدفمند و با ایجاد فشار ملایم و قسمت هایی که توسط ماسور حرفه ای تشخیص داده می شود انجام شود.
شکم از محدوده هایی است که از حساسیت بیشتری برخوردار است و تکنیک های ماساژ کودک در این ناحیه، می بایست با دقت بیشتری انجام شود. با توجه به اینکه سیستم دستگاه گوارش در دوره نوزادی در حال شکل گیری است، معمولا تا زمانی که هماهنگی لازم بین قسمت های مختلف بدن به وجود آید، نوزاد دچار مشکلاتی نظیر دل درد، دل پیچه و …. می باشد، ممکن است در دوران کودکی نیز این مشکل ادامه یابد لذا ماساژ کودک می تواند به بلع و دفع نیز کمک شایانی نماید.
پژوهش های انجام شده نیز نشان می دهد که ماساژ تاثیر شگفتی بر رشد روانی، تکامل و بالا بردن سطح هوشی کودکان دارد.کودکانی که از بدو جنینی از ماساژ بهره مند بودند از توان هوشی و اجتماعی بالاتری برخوردار هستند.
آن دسته از مادرانی که در هنگام ماساژ با کودکان خود ارتباط چشمی برقرار میکنند، شناخت بهتری از رفتار و عکس العمل های نوزادشان دارند و این کار به درک حالات نوزاد کمک شایانی میکند.
شروع ماساژ:
زمانی که کودک شما در موقعیت مناسب قرار گرفت، میتوان با حرکتی نرم ماساژ را آغاز کرد. فشارهای نرم به نقاط مختلف بدن به عنوان حرکت آغازین ماساژ مناسب است. ممکن است کودک روی بعضی نقاط بدنش حساس باشد، واکنش خوبی نشان ندهد، این کار موجب اذیت و آزار او شود یا اینکه به طور کلی از دریافت ماساژ رضایت نداشته باشد. هر گاه کودک واکنشی رضایت بخش از خود نشان داد میتوان ماساژ را آغاز کرد و در غیر این صورت باید ماساژ را در زمان دیگری انجام داد.
توصیه:
برای انجام ماساژ کودک بهتر است از روغن های خالص گیاهی استفاده نشود زیرا، پوست کودکان حساس بوده و با توجه به قوی بودن روغن گیاهی، می تواند پوست لطیف و نرم کودک را با اگزما همراه سازد و به ناراحتی پوستی دچار شود.
ماساژ کودک بدون روغن های گیاهی اثر بخش تر است. با توجه به محدودیت زمانی در انجام ماساژ کودک (حداکثر 10 تا 15 دقیقه) تاثیر آن به اندازه کافی خواهد بود و شما در همین بازه زمانی کم، بیشترین بازدهی را خواهید داشت.
عده ای بر این باورند که ماساژ کودک می بایست حتما با روغن گیاهی انجام شود، در صورتی که این یک اشتباه بزرگ است. در بزرگسالان شاید اثرات مثبت بیشتری به همراه داشته باشد ولی قطعا در کودکان با توجه به ساختار بدنی شان نه تنها آثار مثبت نداشته بلکه موجب ایجاد ناراحتی های پوستی و… نیز میشود و این موضوع باید حتما رعایت شود.
زمانی که شما نوزاد خود را ماساژ میدهید احتمال دارد این برای کودک شما ناخوشایند باشد و موجب ناراحتی و گریه او شود زمانی که میخواهید سر و گردن نوزاد خود را ماساژ دهید ممکن است که با مقاوت او مواجه شوید چنانچه به این نکته دست یافتید که این کار موجب اذیت او می شود وقفه ایجاد کنید
مکان مناسب برای ماساژ کودک:
ماساژ کودک نیز مانند ماساژ های درمانی دیگر، به محیطی آرام و عاری از هر گونه استرس نیازمند است تا به کودکتان استرس وارد نشود. موقعیت بدن شما نیز بسیار مهم است. مکانی را انتخاب کنید که بدنتان در وضعیتی آرام و راحت قرار گیرد. نوزاد خود را رو به روی بدنات قرار داده و ماساژ را آغاز نمایید.
همچنین دمای اتاق را در 25 درجه سانتی گراد تنظیم کنید.
زمان مناسب برای ماساژ کودک:
لازم به ذکر است محدودیت زمانی برای انجام ماساژ کودک وجود دارد که حداکثر 10 تا 15 دقیقه بهترین بازه زمانی است شما در همین بازه زمانی کم، بیشترین بازدهی را خواهید داشت. البته این موضوع به مدت زمان تمایل کودک شما به ماساژ نیز بستگی دارد.
توجه داشته باشید که به هیچ عنوان زمانی که کودک شما گرسنه است او را ماساژ ندهید، در مقابل حتی ماساژ دادن کودک بلافاصله بعد از وعده های غذایی بسیار خطرناک است بهترین بازه زمانی تا دو ساعت بعد از غذا و پس از استحمام است. به یاد داشته باشید که با رعایت نکات گفته شده شما بهترین بازه زمانی برای ماساژ کودک خود را برگزیدید.
شرایط لازم:
برای اعمال ماساژ، تماس دست با نقاط مختلف بدن لازم است بنابراین رعایت موارد بهداشتی مثل شست و شوی دست ها با آب گرم و صابون به مدت دو دقیقه و خشک کردن آن با حوله تمیز برای ماساژ کودک از اهمیت زیادی برخوردار است.
از ژل های ضد عفونی کننده نیز میتوانید استفاده کنید.
ناخون های خود را کوتاه کنید تا پوست کودک آسیب نبیند.
شروع ماساژ
ماساژ شکم:
دست خود را به صورت عمود بر بدن کودک قرار دهید و از زیر قفسه سینه به سمت پایین بکشید نخست با یک دست و سپس با دست دیگر به صورت یک چرخه این کار را تکرار کنید.
- پایین شکم و اطراف ناف را با نوک انگشتان در جهت موافق با عقربه‌های ساعت ماساژ دهید.
- دو طرف شکم را از بالا به پایین ماساژ دهید.
- حرکتی نیم دایره را از سمت راست و پایین بدن کودک شروع کنید و از بالای ناف به طرف سمت چپ و پایین شکم کودک ادامه دهید.
- پاهای کودک را به هم نزدیک کنید ، به طرف شکم به آرامی فشار دهید، و به سمت راست بچرخانید.
- دستان خود را به صورت افقی روی شکم قرار دهید و چند بار به طرفین حرکت دهید.
توجه: اگر بند ناف به طور کامل بهبود پیدا نکرده است از ماساژ شکم خودداری کنید.
ماساژ صورت:
- سر کودکتان را بین دستان خود تکان دهید.
- با نوک انگشتان خود پوست سر و جمجمه را ماساژ دهید. توجه کنید که این کار را روی قسمت نرم بالای سر انجام ندهید.
- گوش نوزاد را بین انگشت شست و اشاره خود قرار داده و به آرامی مالش دهید.
- حرکتی روی صورت کودک، از پیشانی تا چانه ایجاد کرده و به آرامی ماساژ دهید.
- شست‌های خود را بین ابروهای کودک قرار دهید و به سمت بیرون از صورت بکشید.
- انگشتان شست خود را روی پلک بسته کودک قرار داده و بسیار با احتیاط به سمت گوش ها حرکت دهید.
- از روی بینی به سمت گونه‌ها حرکت کنید.
- با استفاده از نوک انگشتان چانه را ماساژ دهید.
کلام آخر:
والدین علاوه بر توجه به نیازهای اولیه نوزاد، نیازهای روانی او را نیز تأمین می کنند.
نوزادانی که مورد نوازش والدین قرار می‌گیرند و از ماساژ بهره‌مند می‌شوند، خلق و خوی آرام‌تری در سال‌های بعدی پیدا میکنند. تربیت کودکان از همان دوران نوزادی و از بدو تولد اهمیت دارد.
در پایان توصیه می شود تا با انجام این ماساژ، کودکانی سالم و پر نشاط داشته باشیم.
