مقالات علمی
اثرات تکنیک ماساژ سوئدی
شهریور
اثرات تکنیک های ماساژ سوئدی روی آثار حیاتی و سلامتی
ابتدا برای پاسخ دادن به این سوال که تکنیک های ماساژ سوئدی چه تاثیراتی بر روی آثار حیاتی و سلامتی افراد دارند، باید پیش گفتاری بر معرفی ماساژ تراپی و فواید آن و چگونگی تاثیرات آن بر بدن داشته باشیم، سپس به برسی تکنیک ها و خواص ماساژ سوئدی که زیر مجموعه ای از هنر ماساژ درمانی می باشد، خواهیم پرداخت .پس با ما در این مقاله همراه باشید.
معرفی طب مکمل
طب مکمل یک علم متافیزیکی، در تمدنهای اسلامی و عربی می باشد و شامل روش هایی است که از گذشته در بین عوام رایج بوده اند . با وجود پیشرفت های علمی و تکنولوژیکی در رشته های متنوع مخصوصا دارویی ، بسیاری هنوز معتقداند که این روش سالم تر و ارزان تر از دیگر روش های متداول پزشکی می باشد. محدوده طب مکمل وسیع است و بیش از ۱۸۰ روش مختلف را شامل می شود.
معرفی ماساژ تراپی
یکی از رایج ترین درمان های طب مکمل در سرتاسر جهان ماساژ تراپی است. لمس کردن یکی از نیازهای اساسی بشر است و ماساژ تراپی با لمس کردن نه تنها سبب آرام شدن بدن و فکر و انتقال احساسات دوستانه به ماساژ گیرنده میشود، بلکه متقابلا به ماساژ دهنده نیز حس آرامش و لذت از تمرین می دهد.
ماساژ تراپی یک روش درمانی باستانی است که در بیشتر درمانهای سنتی استفاده می شود.
معنی لغوی کلمه ماساژ
واژه ماساژ از ریشه لمس کردن در زبان های عربی، یونانی، هندی و فرانسوی نشأت می گیرد. در دو کتاب آسمانی انجیل و قرآن ماساژ به عنوان مالش روغن بر روی پوست توضیح داده شده است.
ویژگی های ماساژ تراپی
مهمترین ویژگی ماساژتراپی، ارتباط غیر کلامی آن است که در نوع خود با ارزش می باشد. ماساژتراپی احترام، اعتماد و یکدلی را بدون استفاده از کلمات و فقط از طریق لمس فیزیکی القا می کند. اغلب مردم می توانند از ماساژ تراپی لذت ببرند، خواه به عنوان روش درمان استفاده شود و یا به عنوان یک عادت روزانه مورد استفاده قرار گیرد.
فواید ماساژ تراپی( ماساژ درمانی)
امروزه ماساژ تراپی یک روش عمده درمانی ،برای کاهش درد و فشار و به دست آوردن احساس آرامش می باشد. آغاز ماساژتراپی مدرن در غرب با دکتر سوئدی «پر هنریک لینگ » که ماساژ سوئدی را معرفی کرد ، اعتبار یافت.
استفاده اخیر از ماساژ تراپی به عنوان طب مکمل به همراه درمان دارویی در چندین کلینیک پزشکی نشان می دهند که، ماساژ درمانی می تواند اثرات مثبتی روی درد، اضطراب و تنش های عضلانی داشته باشد.
ماساژ درمانی ( ماساژ تراپی )به عنوان یک روش حمایتی برای پرستاران در سرتاسر جهان در نظر گرفته می شود. همچنین پرستاران را قادر می سازد تا مراقبت های سلامتی را کاملا منحصر به فرد انجام دهند.بیماران بسیاری نیاز به تسکین درد و یا کمک برای کاهش استرس و اضطراب دارند و ماساژ درمانی به آنان اجازه می دهد که پرستاری را در شکل واقعی تجربه کنند.
با آمیختن پرستاری و ماساژ درمانی تکنیک و هنر با یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند. فعالیت های مستقل در ماساژ درمانی به پرستار این اجازه را می دهد که بیمار را برای یک مراقبت ویژه آماده کند که این یکی از ارزشمند ترین اهداف هر تیم پرستاری می باشد.
علاوه بر این ، تحریک دوباره حسی که با ماساژ حاصل می شود می تواند چرخه عصبی را تغییر دهد و بنابراین تغییراتی در سیستم عصبی القا می کند، مانند سیستم کنترل فشار خون. بنا بر گزارش «مویر» ماساژ درمانی می تواند سطح کورتیزول را کاهش دهد. تغییرات سیستمیک در سطح فشار خون می تواند بر اثر روشهای عصبی و یا غدد درون ریز حادث شود .
نتایج نشان می دهند که در مقایسه با دیگر درمانهای پزشکی حتی یک جلسه ماساژ درمانی، می تواند در کاهش فشار خون مؤثر باشد.
بنابراین کاهش ضربان قلب و فشار خون ناشی از کاهش تنش عضلانی از دیگر اثرات ماساژ درمانی می باشند که در مطالعات متنوع به آن پرداخته شده است.
مطالعات انجام شده توسط دانشگاه میامی و انستیتوی تحقیقاتی مدیسن تاچ نشان می دهد که ماساژ درمانی می تواند توان سیستم ایمنی بدن را تقویت کند . همچنین تعداد سلولهای دفاعی را افزایش می دهد و در نتیجه در درمان بیماری هایی همانند سرماخوردگی ،ایدز ، سرطان سینه، آسم و دیابت موثر است.
اثرات روانشناسی ماساژ درمانی
عبارتند از : آرامش ذهنی، کاهش افسردگی،خشم یا ترس و مهمترین اثر آن اینکه برای کسانی که آن را دریافت می کنند، این حس را بوجود می آورد که یک شخص به اندازه کافی از آنان با صرف وقت برای ماساژ و لمس کردن مراقبت می کند .
هدف از انجام ماساژ درمانی
دو هدف برای ماساژتراپی وجود دارد ، ماساژ تفریحی و ماساژ پزشکی.
- ماساژ تفریحی یک ماساژ عمومی است و برای نگهداری از سلامت و جلوگیری از بیماری استفاده می شود. ماساژ درمانی موجب حفظ تعادل انرژی در بدن می شود و از بیمار از جنبه های فیزیکی ، اجتماعی و روانشناسی مراقبت می کند.
- 2- ماساژ پزشکی بیش از ۱۵۰ روش ماساژ وجود دارد و حتی پزشکان حرفه ای موافق نیستند که هر روش ماساژی می تواند مفید باشد. بعضی از این روش ها شامل ماساژ عصبی عضلانی،ماساژ سوئدی ،ماساژ عمیق،ماساژ ورزشی، مشت و مال ،ماساژ سالنی، و ….می باشند.
هدف اصلی ماساژ درمانی، کاهش استرس و ایجاد آرامش است .
ماساژ سوئدی چیست؟
ماساژ سوئدی مجموعه ای از روشهای ماساژ درمانی ساده است که برای آرام کردن بافت ماهیچه ای به وسیله وارد ساختن فشار در جهت مخالف ماهیچه ها و استخوان ها طراحی شده است. این ماساژ دادن به این خاطر است که خون را به قلب بازگرداند. ماساژ سوئدی یکی از روش های استاندارد درمانی استفاده شده در بیشتر از کشورهاست.
تاثیرات ماساژ سوئدی در علائم حیاتی و استرس
اضطراب بخش جدایی ناپذیر و یک خطر جدی برای سلامتی ماست. بنابراین لازم است که برای جلوگیری از اختلالات ناشی از اضطراب و تنظیم علائم حیاتی، راهکارهای انجام شود. ماساژ سوئدی یکی از مشخص ترین روشهای کاهش اضطراب است. این مطالعه به ما کمک می کند که اثرات ماساژ سوئدی را روی علائم حیاتی و اضطراب در زنان را بررسی کنیم.
اضطراب یک پدیده پیچیده است، اما مشاهدات بالینی آن نشانگر یک شرایط روانی ،اجتماعی است که نگرانی و ترس را با علائم جسمی همراه می سازد. اضطراب ذهنی تنش عضلانی را سبب می شود و این تنش بوسیله ماساژ درمانی سوئدی که سیگنالهایی به مغز می فرستد و عضلات را آرام می کند، کاهش می یابد.بنابراین ماساژ در هر بخش از بدن می تواند آرامش و انرژی عمومی دریافت کنندگان را افزایش داده و آنان را قادر می سازد با موقعیت های مختلف روبرو شوند.
تکنیک های ماساژ سوئدی
اغلب ماساژ تراپیست ها در ایالات متحده امریکا تکنیک های ماساژ سوئدی را برای ریلکسیشن به کار می برند که این تکنیک ها شامل: جریان خون ( ضربه های نرم و لغزان طولانی ) پتریساژ ( که شامل بلند کردن و مالش ماهیچه هاست) مالش (حرکات مالشی دایره ای عمیق و محکم ) ضربه زدن (ضربه های سریع تصادمی ) لرزش ( تکان های سریع و یا لرزش ماهیچه های بخصوص) می باشد.
انجام آزمایش های متفاوت برای تعیین میزان تاثیرگذاری ماساژ درمانی
یک مطالعه نیمه تجربی روی دو گروه در دو مرحله ،روی ۲۰ زن خانه دار سالم در یکی از کلینیک های نجف آباد انجام شد . جنبه های اخلاقی مطالعه توسط قائم مقام بهداشت استان بررسی و تأیید و مجوزهای لازم ،گرفته شد . بعد از انتخاب افرادی که شاخصهای لازم را داشتند ( داشتن گزارش پزشکی در کلینیک ، آگاهی کامل، دارای انگیزه و علاقه به مشارکت در تحقیق ، نداشتن هر گونه مشکل پزشکی نظیر فشارخون،بیماریهای قلبی، مشکلات تنفسی، آسم ، بیماری عفونی ، حاملگی، سوختگی های حاد، التهاب وریدها ،ترومبوز ،و التهابات و دردهای اسکلتی ماهیچه ای در ناحیه ماساژ ) ، شرکت کنندگان به دو گروه تقسیم شدند .نمونه اولیه از روش ساده استفاده کرد و گروه بندی اختصاصی به صورت تصادفی با استفاده از لیست فردی، نام افراد و حتی شماره آنان انجام گرفت. موارد معاف از آزمایش عبارت بودند از : وجود هرگونه مشکل پوستی و اسکلتی ماهیچه ای نظیر جراحات، عفونت ها، سوختگی ها، شکستگی ها، توده های ناشناس، دردهای شدید، و مشکلات روانشناسی که با ماساژ درمانی تضاد دارند . نبود علاقه به ادامه درمان در طول مطالعه، و استرس شدید نیز از جمله موارد معافی تلقی میشد.
اجازه کتبی و شفاهی از شرکت کنندگان قبل از تحقیق گرفته شد. قبل از انجام آزمایش ، سطح استرس افراد، قبل از شروع و بعد از هر جلسه ماساژ درمانی با استفاده از مقیاس «اضطراب کتل » مشخص گردید .این مقیاس در چندین آزمایش استفاده شده و ضریب اطمینان و اعتبار بالایی دارد . دوره مطالعه هر فرد ۱۴ هفته می باشد.
شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه ماساژ LAF ( پا، بازو و صورت ) و BNC(پشت، گردن، و سینه ) قرار گرفتند. گروهی که ماساژ LAF را در اولین مرحله دریافت کردند به گروه LAF و گروهی که ماساژ BNC در اولین مرحله دریافت کردند به گروه BNC نامگذاری شدند. در گروه BNC ، هر جلسه شامل ۱۵ دقیقه ماساژ پشت، ۱۲ دقیقه ماساژ سینه و ۳ دقیقه ماساژ گردن بود .برای گروه LAF هر جلسه شامل ۱۵ دقیقه ماساژ پا، ۱۰ دقیقه ماساژ بازو و ۵ دقیقه ماساژ صورت می شد. به عبارت دیگر هر جلسه ماساژ درمانی ۳۰ دقیقه زمان لازم داشت
دومین مرحله دوره استراحت بود،که برای هر دو گروه شش هفته به طول انجامید. در طول این مرحله، از شرکت کنندگان خواسته شد هیچ درمان مشابهی دریافت نکنند و به زندگی روزانه خود ادامه دهند. در طول دومین مرحله ماساژ درمانی برای دو گروه جابجا شد ، یعنی گروه LAF ماساژ BNC را دریافت کردند و برعکس . بطور کلی همه شرکت کنندگان سه جلسه ماساژ درمانی را برای هر چهار هفته دریافت کردند . یک مکان با روشنایی ، تهویه و دمای مناسب برای ماساژ درمانی استفاده شد. همچنین به منظور ایجاد آرامش و جلوگیری از حرکت ناگهانی توسط شرکت کنندگان ، محل جلسات آرام ، خوشایند و دارای حریم خصوصی مناسب بود .
به شرکت کنندگان گفته شد که قبل از جلسات نوشیدنی داغ یا سرد مصرف نکنند و در جلسات حتی الامکان با شکم خالی حضور یابند. روغن بادام تلخ و بی بو برای کاهش اصطکاک استفاده شد.
دیگر اصول رعایت شده در طول جلسات عبارت بودند از : نبود فشار سنگین روی گره های عصبی و رگهای خونی یا لنفاوی ، مراقبت ویژه مفصل ها و محل نبض و عدم فشار موضعی. جلسات ماساژ درمانی با درمانگران آموزش دیده با اطلاعات و توانایی لازم بر اساس تکنیک های ماساژ سوئدی انجام گرفت .
فرد دیگری علائم حیاتی را قبل و بعد از هر جلسه ثبت می کرد. با هدف افزایش دقت در اندازه گیری و کنترل علائم حیاتی مؤثر، تمام اندازه گیری ها با یک روش و توسط همان فرد انجام شد . به منظور دریافت کوچکترین نوسان ممکن در علائم حیاتی ، قبل از هر اندازه گیری، شرکت کننده روی تخت ماساژ حداقل به مدت ۵ دقیقه بدون هیچ حرکتی استراحت می کرد . فشار خون افراد با استفاده از روش غیر تهاجمی و با یک گوشی پزشکی و سنسور سنج که به بازوی چپ هم سطح قلب وصل شده بود ،اندازه گیری شد. به منظور اطمینان بیشتر یک فشارسنج جیوه ای ،مورد استفاده قرار گرفت .حرارت بدن با یک حرارت سنج جیوه ای در دهان برای مدت ۳ الی۵ دقیقه اندازه گیری گردید.
نتایج آزمایش
کل بیست نفری که در این مطالعه شرکت داشتند و به دو گروه تقسیم و هر گروه ده نفر را شامل شدند. در طول مطالعه سه نفر از شرکت کنندگان گروه را ترک کردند ( یک نفر بدلیل مسافرت طولانی ، یک نفر به علت عدم علاقه به ادامه درمان و دیگری به دلیل مسائل خانوادگی ) که با افراد دیگر جایگزین شدند . سن افراد گروه BNC بین ۲۰ و ۵۱ سال و در گروه LAF بین ۲۸ و ۴۵ سال بود.تمام شرکت کنندگان خانه دار و ازدواج کرده بودند ، ۳۵% آنان دارای دیپلم و پایین ترین تحصیلات در گروه ابتدایی بود .
نتایج نشان داد در هر دو گروه BNC و LAF متوسط فشار خون سیستولیک به طرز قابل توجهی پس از اولین مرحله ماساژ درمانی در مقایسه با شروع مطالعه کاهش یافت، با این تفاوت که گروه BNC هیچ تغییر قابل ملاحظه ای در فشار خون سیستولیک پس از دومین مرحله ماساژ درمانی، نشان نداد.
تفاوت قابل ذکری در فشار خون دیاستولیک گروه LAF قبل و بعد از مراحل ماساژ درمانی مشاهده نگردید، اما فشار خون دیاستولیک گروه BNC کاهش قابل توجهی پس از دومین مرحله ماساژ درمانی نشان داد .
میانگین درجه حرارت بدن گروه LAF پس از اولین مرحله تفاوت چشمگیر داشت در حالیکه گروه BNC هیچ تغییری در حرارت بدن نشان ندادند
تغییرات قابل ملاحظه ای در ضربان و نرخ تنفسی هر دو گروه پس از دومین مرحله ماساژ درمانی وجود داشت گرچه گروه LAF تغییر چشمگیری در این پارامترها پس از اولین مرحله نشان نداد
نتایج هیچ اختلافی را در نمره اضطراب شرکت کنندگان قبل و بعد از ماساژ درمانی در هر گروه نشان نمی دهد
همچنین علائم حیاتی دو گروه نیز قبل و بعد از بررسی تفاوتی نداشت
کلام آخر
احساسات گزارش شده توسط بیماران تحت ماساژ درمانی در یک مطالعه توسط «آندرسن»(۲۰۰۸)از این قرارند : افزایش انرژی، حس لذت، کاهش خستگی، الگوی خواب بهتر، کاهش درد ، افزایش تحرک، و پیشرفت در سلامت عمومی بدن. طب مکمل مانند ماساژ درمانی توانایی زیادی در کاهش استرس و اضطراب و همچنین اثرات مثبتی در رفاه و سلامت عمومی افراد دارد.
گرچه ماساژ درمانی نمی تواند مشکلات جدی پزشکی را درمان کند ، ولی در کاهش علائم اضطراب، استرس و افسردگی مانند سردرد ، کمردرد ، دردهای عضلانی ودیگر دردهای مزمن مؤثر است .
با در نظر گرفتن نقش ماساژ درمانی به عنوان یک روش طب مکمل در اکثر موقعیت های پاتولوژیکی و افزایش توجه عمومی به طب مکمل در سالهای اخیر و این حقیقت که استفاده از این متد ها می توانست پرستاری مستقل را در مراقبت از بیمار افزایش دهد ، پرستاران می توانند از این روش ها برای مدیریت وضعیت بیماران در بیماری های مختلف استفاده کنند. بنابراین پرستاران نیاز دارند برای استفاده از این روش ها آماده باشند و حداقل از چنین درمان هایی آگاه باشند. از آنجایی که هیچ مطالعه مؤثر علمی روی ماساژ درمانی در ایران انجام نشده است ، این مطالعه کمک کرده اثرات ماساژ درمانی را روی سلامت افراد ثابت کند و اثرات مفید آن را روی جامعه و خصوصا زنان معرفی کند .نویسنده معتقد است اگر ثابت شود که ماساژ درمانی می تواند اضطراب افراد را کاهش دهد، می تواند برای کاهش فشار خون مردم معمولی یا کسانی که بیماری فشار خون دارند استفاده شود و به مردم دارای استرس و اضطراب کمک کند . بنابراین استفاده از این روش ساده و ارزان می تواند بدون نیاز به روش های گران و پیچیده و یا داروها ی متنوع به بیماران کمک کند.
